Auteursrecht; hoe zit dat?

De praktijk leert dat de werking van het Auteursrecht in toenemende mate leidt tot vragen van correspondenten en conflicten met derden. Aan het eind van een uitgebreide correspondentie over het onderwerp met Hanneke Bloemendaal, medewerker van onze uitgave Veluweland, deed ze de suggestie het moeilijke onderwerp ook eens op deze site te behandelen. En dat vonden wij een goed idee!

 

Het Auteursrecht vormt een gecompliceerd vraagstuk, maar beoogt in essentie het ‘geestelijk eigendom’ van uitingen in de vorm van -onder meer- geschreven tekst, beeld te beschermen. De werking ervan is in ons vak, in deze digitale tijd, veel urgenter geworden. Gebruikers van computers en aanverwante (mobiele) apparatuur zijn gewend en verwend met zoekmachines die via het internet allerlei relevante content (tekst en beeld) in no-time tevoorschijn toveren. Wat simpel digitaal knip- en plakwerk is vaak voldoende om het materiaal naar eigen omgevingen te verplaatsen. Maar dat mag lang niet altijd en kan de gebruiker op aanzienlijke straffen komen te staan!

 

In de praktijk van alledag loopt de BDU grofweg tegen twee vormen van illegaal hergebruik aan. Lokale nieuwssites die zelf geen journalistieke capaciteit hebben maken goede sier met onze content, zoekrobots als Drimble grazen bij voortduring nieuwssites af en nemen naar believen van hun gading mee. Het komt ook nogal eens voor dat geïnterviewden (vaak ondernemers) menen dat ze rechten kunnen laten gelden op artikelen waaraan ze meewerkten (of op de één of andere manier voor betaalden).

 

Om met de eerste categorie te beginnen. Het is nieuwssites onder strikte voorwaarden toegestaan artikelen van een andere uitgever -ook ongevraagd- te gebruiken. Zo mogen ze de eerste regels van het originele bericht op de eigen site brengen, mits met een link wordt doorverwezen naar de plaats waar het artikel het eerst gepubliceerd werd. Daar kan een uitgever ook in redelijkheid weinig bezwaar tegen hebben, omdat de andere site op die manier ‘reclame’ maakt voor onze site. Als dat tot meer verkeer naar onze sites leidt, prima. Geen bezwaar (ook juridisch niet; dit noemen we het Citaatrecht).

 

In bepaalde gevallen zijn wij bereid verder te gaan. Als een sportvereniging vraagt of het artikel over de club dat wij schreven op de eigen clubsite gepubliceerd mag worden, doen wij daar doorgaans niet moeilijk over. Wél zullen we dan altijd bronvermelding eisen (schrijver, fotograaf, medium) én een link naar de site of het artikel. Maar ook dan is sprake van een vorm van reclame. Je weet zeker dat een groot deel van de de aanhang van de club het artikel zal lezen. Extra bereik.

 

Moeilijker ligt dat op het gebied van artikelen die wij publiceren in (redactionele!) rubrieken als Ondernemend, Zakelijk of Terzake. Het gaat doorgaans om artikelen met een commerciële achtergrond, bedoeld om adverteerders een extra service te bieden in de vorm van redactionele aandacht. Daar betalen ze vaak ook extra voor. Dat leidt nog weleens tot het misverstand dat het artikel ‘gekocht’ zou zijn. Dat geldt wél voor de positie in de krant, maar niét voor de inhoud of de foto. Correspondenten krijgen het verzoek van ondernemers óf concurrerende media of ze het stuk mogen hebben om elders door te plaatsen. ,,Want het was zo’n goed stuk.” Natuurlijk was het een goed stuk. Dat was de bedoeling. En daar hebben we ook voor betaald!

 

Hergebruik van artikelen en/of foto’s mag dus alléén volgens de regels van het Citaatrecht óf na uitdrukkelijke toestemming van degene bij wie het auteursrecht berust. In bijna alle gevallen is dat BDUmedia. Verzoeken voor hergebruik (op sites van verenigingen of bedrijven) of doorplaatsing (in andere media) zullen daarom bijna per definitie bij de uitgever (c.q. de redactie) terecht moeten komen. Daar wordt de afweging gemaakt óf en zo ja onder welke voorwaarden toestemming wordt gegeven.

 

Wij zijn hier zo streng in omdat wij ons van de concurrentie willen onderscheiden met ‘eigen’ nieuws gemaakt door ‘eigen’ mensen. Daar stellen we ook budgetten voor beschikbaar, die van invloed zijn op de kostprijs van een advertentie, bijvoorbeeld. Daarom zijn wij vaak ook wat duurder dan de concurrent die een andere formule hanteert. Om die belangen te beschermen moeten we er zeer alert op zijn dat de artikelen en foto’s van u en van ons zoveel mogelijk alleen maar bij ons in de etalage te zien zijn. Om onze goede naam te versterken.

Geplaatst op 20 november 2015